Duitsers hebben toch geen humor? Of toch wel?
Een bekend raadsel vraagt: ken je de 2 dunste boeken te wereld? Nee, nou dat zijn de boeken, Italiaanse oorlogshelden en Duitse humor. Dat laatste boekje daar wil ik graag wat dieper op ingaan. In mijn nu 30 jarige Duits en Duitsland ervaring heb ik inderdaad vaak Nederlanders horen zeggen dat Duitsers geen humor hebben. Het ging dan vaak om mensen die nog nooit een Duitser van dichtbij hadden gezien of om zakenmensen.
Er is een goede verklaring aan te dragen waarom zelfs bij de groep Nederlandse zakenmensen deze mening gangbaar is. Volgens mij heeft het te maken met het feit dat ieder volk inderdaad een eigen gevoel voor humor heeft. In Duitsland maakt men bijvoorbeeld veel meer woordgrappen en is het cabaret vlijmscherp en vaak politiek van aard. Wanneer je dan de taal en de context niet helemaal begrijpt, mis je al snel de pointe.
Maar de zogenaamde “springende Punkt” is het cultuurverschil tussen Nederland en Duitsland wat de scheiding betreft tussen privé en zakelijk. In Nederland is dit verschil niet zo heel erg groot en ben je Karel op je werk en thuis. Humor hoort er vaak bij onder het motto: “Het moet wel gezellig blijven!”
In Duitsland ben je thuis Karl en op je werk ben je Geschäftsführer, Abteilungsleiter en in veel gevallen Herr Müller. Men vervult meer ‘officiële’ rollen. Vervolgens komt een Nederlander op bezoek voor een zakelijke afspraak bij een bedrijf in Duitsland. Nu zijn de meeste Duitsers al heel ernstig bezig met hun werk en dan komt er nog een zakelijke relatie op bezoek, in principe een vreemde dus. Dan gaat men zich nog professioneler gedragen en dan is er in de meeste gevallen al helemaal geen plek meer voor grappen en grollen.
Mijn advies in deze zou zijn dat je Duitse vrienden en kennissen gaat opdoen. Op die manier kun je de Duitse cultuur van binnen uit leren kennen en zul je merken dat je ook met de Oosterburen kunt schuddebuiken van het lachen. Wat ik b.v. zelf enorm geestig vond, is de manier waarop veel Duitsers met het “Abgasskandal” bij VW omgingen.
In eerste instantie schaamde men zich kapot of stond met de mond vol tanden. Daarna kwam de humor zoals de 2 egeltjes met gasmaskers op die elkaar waarschuwen dat er een Volkswagen nadert of de mop: Kleine Heinz zit in de klas en de juffrouw vraagt eenieder wat hun ouders voor werk doen. De een is rechter, de ander directrice en zo gaat het maar door. Dan vraagt juffrouw aan Heinz “En wat doet jouw vader?” Nou antwoordt Heinz: “Hij is paaldanser in een homobar”. Iedereen staat paf en gelukkig gaat net de bel voor de pauze. Wanneer iedereen weg is vraagt juffrouw aan Heinz: “Maar dat klopt toch helemaal niet van jouw vader?” “Nee”, zegt Heinz, “maar ik durfde niet te zeggen dat hij manager is bij VW”.
Dus wil je Duitsland en de Duitse cultuur beter leren begrijpen dan kan het van voordeel zijn om zowel zakelijk als privé bij de Oosterburen onderweg te zijn.