Bremen en Bremerhaven

Wie het woord Bremerhaven leest, denkt misschien, dat het als haven van Bremen wel vlakbij Bremen zal liggen maar realiseert zich waarschijnlijk niet dat Bremen en Bremerhaven zo’n 60 km van elkaar verwijderd liggen. Een klein beetje geschiedenis: Zijn ontstaan dankt de havenstad aan de verzanding van de Weser in de 19de eeuw. Bremens buitenhaven Vegesack bleek daardoor al in de 18e eeuw ontoereikend. Uiteindelijk slaagde de Bremer Senaat er na lang onderhandelen in om 88,7 hectare land aan de noordkant, waar de Geeste uitmondt in de Outer Weser, te kopen van het Koninkrijk Hannover.  De officiële overdracht aan de Vrije Hanzestadt Bremen vond op 1 mei 1827 plaats. Het gebied werd in de loop der jaren verder uitgebreid. In 1938 werd het havengebied van Bremerhaven afgesplitst en toegevoegd aan de stad Bremen (Stadtbremisches Überseehafengebiet Bremerhaven). Op 1 november 1939 werden Bremerhaven en Wesermünde samengevoegd. De nieuwe stad met meer dan 100.000 inwoners genaamd Wesermünde behoorde tot de Pruisische provincie Hannover. Tijdens de 2e wereldoorlog werd 97% van de stad verwoest. Uiteindelijk groeide Bremerhaven uit tot de 4e buitenhaven van de wereld (na Rotterdam, Antwerpen en Hamburg).

Bremen bezochten we al eens met de Doddendaelkring in oktober 2011. Er valt zoveel te zien dat het zeker de moeite loont om deze stad [nog eens] te bezoeken, het oude raadhuis en het Roland-beeld aan de Marktplatz staan op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. De middeleeuwse wijk Schnoor en de Böttcherstraβe zijn zeer pittoresk. Ook een rondleiding in de Baumwollbörse (Wachtstraβe 17-25), die dit jaar 150 jaar bestaat, is zeer aan te bevelen.

Maar een bezoek aan Bremerhaven kan ik zeker aanraden, ook al heeft het geen middeleeuwse Altstadt. Het havengebied is indrukwekkend. Sinds 9/11 kun je niet meer overal dichtbij komen, omdat er vanwege veiligheidsmaatregelen hekken geplaatst zijn, maar toch valt er nog voldoende te zien, zoals het laden en lossen van grote zeeschepen. De onderzoeksijsbreker de Polarstern, ook wel het Alfred Wegener instituut voor pool- en marine-onderzoek, ligt er voor anker. Alleen is een bezoek  aan de Polarstern sinds corona lastiger geworden.

Zeer de moeite waard is een bezoek aan het Klimahaus, waar je het spoor van Axel Werner volgt tijdens zijn wereldreis langs de 8ste lengtegraad, om precies te zijn lengtegraad 8° Oost 34. De klimaat’haltes’ zijn Zwitserland, Sardinië, Niger, Kameroen, Antarctis, Samoe, Alaska, de hallig Langeness en Bremerhaven.

Je ervaart er de klimaatzones aan den lijve, maar leert ook wat de Klimawandel voor de aarde betekent. Iets heel anders, maar wel volkomen passend bij een zeehaven is een bezoek aan de Seefischkochstudio (Am Schaufenster 6). Een ervaren kok laat je kennismaken met een aantal (zee)vissen, leert hoe je die fileert en op een eenvoudige maar lekkere manier klaarmaakt. Daarna kun je aan tafel en genieten van een heerlijke vismaaltijd. De recepten krijg je mee. Ik vond het een erg leuke ervaring. Wie meer tijd heeft kan het Auswandererhaus bezoeken of het scheepvaartmuseum. Ook een ‘Dicke Pötte Tour’  door de havens met de MS Geestemünde is een optie.  Kortom, Bremerhaven ist eine Reise wert….

Bramsche

Op de terugreis naar huis loont het om Bramsche en directe omgeving aan te doen. De stad Bramsche ligt in de Landkreis Osnabrück waar de rivier de Hase en het Mittellandkanal elkaar kruisen. De stad telt zo’n dertigduizend inwoners (www.bramsche.de). Je kunt er in de omgeving heerlijk fietsen.  Wij bezochten het Tuchmachermuseum, dat momenteel geheel in het teken stond van het zogenaamde  Bramscher Rot . Al 200 jaar geleden verfden de Tuchmacher de wollen stoffen met dit speciale rood, gemaakt van de meekrap-plant. De kleur werd in de 19e eeuw ook voor de uniformen van het leger van Hannover gebruikt.

Zo’n 9 km zuidelijk van Bramsche zelf ligt het gehucht Kalkriese. Daar werden in 1987 de eerste Romeinse munten gevonden, waarna men verder ging graven en meer dan 5000 Romeinse vondsten uitgroef. Op de munten las men de letters VAR en zo vermoedde men dat hier de beroemde Varusschlacht tussen de Romeinen en Germanen in 9 na Christus plaatsvond.  Daarmee groeide het kleine Kalkriese uit tot een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen in Europa met een museum en een archeologisch park. Vanaf de 40 meter hoge uitzichttoren heb je zicht op het voormalige slagveld, een terrein van 20 hectaren. Onder www.varussregion.de is ook informatie te vinden.

Auteur: Heleen Posthumus